Wiadomości z Opola i okolic

Wybitni Ślązacy powinni mieć swoje ulice

Mają być nowe nazwy ulic. Mniejszość niemiecka chce, aby uhonorować i przypomnieć również ludzi z niemieckiego kręgu kulturowego, żyjących w regionie.

Przewodniczący Towarzystwa Społeczno-Kulturalnego Niemców na Śląsku Opolskim Rafał Bartek wystosował list do prezydenta Opola Wiśniewskiego w związku z planowaną zmianą nazw ulic. Wynikają one z planu powiększenia miasta. Bartek chce, aby uwzględnić w tej kwestii głos mniejszości. - Uważamy, że wielu przypadkach bardziej zasadne jest rozważenie zmiany nazwy ulic w obecnych granicach miasta Opola - twierdzi. - Jest to również okazja uporządkowania nazewnictwa w granicach miasta, tzn. tworzenia obszarów tematycznych np. kwartał pisarzy, malarzy, wybitnych naukowców. - Propozycje nowych nazw ulic nie uwzględniają uhonorowania wiele znamienitych osobistości związanych z niemiecką historią miasta, Śląskiem. Mniejszość niemiecka chciałaby, aby ludzie z niemieckiego kręgu kulturowego, którzy żyli, działali i tworzyli w stołecznym Opolu i regionie przez kilkaset lat również zostali wzięci pod uwagę. Dlatego też zaproponowali kilka wybitnych nazwisk, przy okazji przypominając ważną część śląskiej historii.

Twórcy, artyści, naukowcy i sportowcy:

• Hans Niekrawietz właściwie Johann Niekrawietz (urodzony 8 lutego 1896 roku w Opolu, zm. 23 kwietnia 1983 r. w Wangen w Allgäu w Niemczech) - pisarz i poeta urodzony i wychowany w Opolu. Jego twórczość określają dwa kierunki: człowieczeństwo i humanitaryzm z jednej strony oraz los jego górnośląskiej ojczyzny Opola i Odry z drugiej.
• Carl Hoffmann (ur. 16 lutego 1801 roku w Raciborzu, zm. 24 lipca 1843 r. w Opolu) - śląski muzyk i kompozytor.
• Thomas Myrtek (ur. 28 grudnia 1888 roku w Bytomiu, zm. 5 września w 1935 r. w Atenach) - opolski rzeźbiarz i artysta, wiele jego prac znajduje się w muzeach Górnego Śląska, m.in. w Opolu, Gliwicach, Zabrzu i Bytomiu.
• Max Glauer (ur. 11 sierpnia 1867 r. we Wrocławiu, zm. 27 sierpnia 1935 r. w Opolu) - niemiecki i śląski artysta i wybitny fotografik.
• Elisabeth Grabowski (ur. 13 czerwca 1864 r. w Raciborzu, zm. 11 lutego 1929 r. w Opolu) - poetka, pisarka, folklorystka oraz katolicka działaczka społeczna, zwana ciocią śląskich bajek.
• Anna Karsch, urodzona jako Dürbach, zwana „die Karschin" (ur. 1 grudnia 1722 r. w Przetocznicy na Dolnym Śląsku, zm. 12 października 1791 r. w Berlinie) - poetka oświeceniowa, jako samorodny talent zrobiła głośną karierę w Prusach i zyskała miano niemieckiej Safony. Była pierwszą Niemką, która utrzymywała się z własnej twórczości literackiej.
• Theodor Kaluza (ur. 9 listopada 1885 r. w Opolu, zm. 19 stycznia 1954 r. w Getyndze) - wybitny niemiecki matematyk i fizyk o światowej sławie. Znany z prób unifikacji ogólnej teorii względności z elektromagnetyzmem przy pomocy aparatu przestrzeni pięciowymiarowej.
• Martin Wilhelm Kutta (ur. 3 listopada 1867 r. w Byczynie, zm. 25 grudnia 1944 r. w Fürstenfeldbruck) - niemiecki matematyk, współautor algorytmu Rungego-Kutty.
• Konrad Emil Bloch (ur. 21 stycznia 1912 w Nysie, zm. 15 października 2000 r. w amerykańskim Burlington) - niemiecko-amerykański biochemik narodowości żydowskiej. Laureat Nagrody Nobla z fizjologii
• i medycyny z 1964 roku.
• Augustin Bogislaus Weltzel (ur. 9 kwietnia 1817 r. w Jelczu, zm. 4 listopada 1897 r. w Tworkowie) - niemiecki ksiądz katolicki, bywa uważany za największego historyka Górnego Śląska.
• Carl Joseph Jackisch (ur. 25 lutego 1791 r. w Opolu, zm. 14 marca 1862 r. w Opolu.) - opolski artysta malarz, filantrop.
  
  

Działacze społeczni, przedsiębiorcy, sportowcy i osoby publiczne:

• Michael von Matuschka (ur. 29 września 1888 r. w Świdnicy, zm. 14 września 1944 r. w Berlinie) - ostatni przedwojenny starosta opolski, niemiecki hrabia, prawnik, wybitny polityk i członek chrześcijańskiej Partii Centrum i uczestnik nieudanego zamachu 20 lipca 1944 roku na Adolfa Hitlera.
• Bernhard Kempa (ur. 19 listopada 1920 r. w Opolu) - niemiecki piłkarz ręczny, grający na pozycji lewego rozgrywającego, reprezentant Niemiec, trener.
• Ks. Prałat Józef Kubis (ur. 19 marca 1874 r. w Proszowie, zm. 6 maja 1945 w Prószkowie) - w latach 1917-1945 był proboszczem parafii św. Krzyża w Opolu. Budowniczy kilkunastu opolskich i podopolskich kościołów, szpitali przy obecnej ulicy Katowickiej oraz szpital ginekologiczno-położniczy przy ulicy Reymonta oraz zakładu opiekuńczego św. Józefa w Prószkowie.
• Mehmed Emin Pasza, właściwie Eduard Schnitzer (ur. 28 marca 1840 r. w Opolu, zm. 23 lub 24 października 1892 r. w Kinena w obecnej Demokratycznej Republice Konga) - niemiecki lekarz, podróżnik i polityk.
• Leo Baeck (ur. 23 maja 1873 r. w Lesznie, zm. 2 listopada 1956 r. w Londynie) - niemiecki rabin, naukowiec, jeden z prekursorów judaizmu liberalnego, więzień obozu koncentracyjnego w Terezine. W trakcie drugiej wojny światowej Przewodniczący Rady Niemieckich Żydowskiej.
• Adolf Wiener (ur. 1 lutego 1812 r. w Murowanej Goślinie, zm. 25 sierpnia 1895 r. w Opolu) - niemiecki rabin, uczony i intelektualista żydowski. Friedrich Wilhelm Grundmann (ur. 26 listopada 1804 w Barcinku koło Jeleniej Góry, zm. 30 lipca 1887 r. w Katowicach) − niemiecki przedsiębiorca. Pionier przemysłu cementowego w Opolu, założyciel pierwszej cementowni w 1857 roku.
• Bł. Maria Merkert (ur. 21 września 1817 r. w Nysie, zm. 14 listopada 1872 r. w Nysie) - niemiecka zakonnica, założycielka Zgromadzenia Sióstr św. Elżbiety, zwana Wielką Kobietą Śląska XIX wieku czy Śląską Samarytanką. Błogosławiona kościoła katolickiego.
• Bł. Emil Szramek, właściwie Emil Michael Schramek (ur. 29 września 1887 r. w Tworkowie, zm. 13 stycznia 1942 r. w KL Dachau) - błogosławiony i męczennik kościoła katolickiego, polski duchowny katolicki.
• Ewa von Tiele-Winckler (ur. 31 października 1866 r. w Miechowicach, zm. 21 czerwca 1930 r. w Miechowicach) - ewangeliczka, diakonisa, twórczyni zakładów opiekuńczych, znanych na całym świecie pod nazwą „Ostoja Pokoju". Jej skromny grób oznakowany jest prostym kamiennym krzyżem, na którym napisano „Ancilla Domini (tj. Służebnica Pańska). Całe życie cechowała ją prostota, mimo że urodziła się w pałacu w Miechowicach jako córka znanego na Śląsku bogatego przemysłowca i ziemianina.
• Joanna Gryzik von Schaffgotsch, właściwie Johanna Gräfin von Schaffgotsch (ur. 29 kwietnia 1842 r. w Porembie, obecnie dzielnicy Zabrza, zm. 21 czerwca 1910 r. w Kopicach na Opolszczyźnie) - zwana Śląskim Kopciuszkiem. Wielka filantropka, dziedziczka fortuny Karola Goduli, nobilitowana w 1858 roku dodaniem do nazwiska „von” Schomberg-Godula. Żona hrabiego Hansa Ulryka Schaffgotscha.
• Georg Goretzki (Gorecki) (ur. ok. 1580 roku w Leśnicy pod Górą św. Anny, zmarł w 1634 r. w Warszawie) - filozof, lekarz cesarza Rudolpha II Habsburga i królów polskich, fundator i filantrop.