Wiadomości z Opola i okolic

Górażdże: Hotele dla pszczół za 5 tysięcy euro

W polskiej edycji Quarry Life Award wygrały pszczoły, ptaki oraz drzewa. Młodzi ludzie zastanawiali się nad tym, czy naturę należy kontrolować.

Badacze ze stowarzyszenia „Natura i Człowiek” z Wrocławia podjęli działania zmierzające ku optymalizacji warunków siedliskowych dzikich pszczół, budując dla nich „hotel” oraz sadząc rośliny, które wzbogacają ich bazę pokarmową. Blisko 80 procent roślin w środkowo-wschodniej Europie to gatunki owadopylne, a postępująca monokultura agrarna prowadzi do wyginięcia dzikich pszczół niezbędnych do zapylania. Ich obecność jest dla rekultywowanych terenów niezwykle istotna. W badaniach udział wzięli: Marcin Sikora, Aneta Sikora, Iwona Lis, Paweł Michołap, Marcin Cierpisz, Adam Nadolny, Piotr Kubiś, Mateusz Lubański. Projekt „Ochrona czynna pszczół z wizualizacją przestrzenno-przyrodniczą terenu Kopalni Wapienia Górażdże” zajął pierwsze miejsce, zdobywając nagrodę główną o wartości 5 tys. euro w konkursie polskiej edycji 3. międzynarodowego konkursu przyrodniczego Quarry Life Award, którego organizatorem jest koncern HeidelbergCement.

W Centrum Konferencyjnym w Górażdżach odbyła się gala adresowana do środowisk akademickich i organizacji przyrodniczych, mająca na celu popularyzację wiedzy na temat bioróżnorodności terenów kopalni surowców mineralnych, jak również wspieranie projektów naukowo-dydaktycznych w zakresie ochrony przyrody.

Jury pod przewodnictwem prof. Arkadiusza Nowaka z Uniwersytetu Opolskiego spośród 21 zgłoszonych projektów wybrało pięć finałowych, biorących udział w etapie realizacji prac badawczych na terenach kopalń.

Drugie miejsce i nagrodę 3 tys. euro odebrali twórcy projektu „Działania optymalizujące warunki siedliskowe na terenie KSM Nowogród Bobrzański”. Zespół pracowników naukowych i doktorantów Wydziału Nauk Biologicznych Uniwersytetu Zielonogórskiego oraz Centrum Nauki Keplera w Zielonej Górze pod przewodnictwem dr Krystyny Walińskiej skupił się na tworzeniu rozwiązań sprzyjających zasiedlaniu terenów pokopalnianych przez ptaki wodne, a także ochronie płazów i gadów. Badacze zaproponowali m.in. podział kopalni na strefy o różnym zakresie ochrony, umieszczenie tablic informacyjno-ostrzegawczych, wypłycenie strefy przybrzeżnej zbiorników powyrobiskowych, tworzenie nowych i pogłębianie istniejących oczek wodnych, a także ochronę istniejących oraz tworzenie nowych siedlisk dla ptactwa wodnego.

Projekt „Zadrzewienia jako ważny element kształtowania krajobrazu i bioróżnorodności terenów pokopalnianych” otrzymał trzecie miejsce i nagrodę w postaci 1,5 tys. euro. Badania prowadził interdyscyplinarny zespół studentów i doktorantów z Uniwersytetu Wrocławskiego oraz Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu pod przywództwem Emilii Banasiak.

Wyróżnienia otrzymali studenci Wydziału Biologii i Ochrony Środowiska Uniwersytetu Łódzkiego oraz koło naukowe Ekolog przy samodzielnej Katedrze Ochrony Powierzchni Ziemi Uniwersytetu.

W tym roku Quarry Life Award zgromadziło aż 21 projektów badawczych z Polski. - Trzecia edycja była wyjątkowa. Spośród wszystkich państw UE zaangażowanych w konkurs to właśnie w Polsce zgłoszono najwięcej projektów badawczych - mówi Krzysztof Filusz, dyrektor zarządzający Górażdże Kruszywa, zasiadający w jury Quarry Life Award w Polsce. - Propozycje uczestników łączyły w sobie aspekty naukowe, edukacyjne i praktyczne, różniły się pod względem metodyki, ale miały wspólny cel: odbudowę i ochronę bioróżnorodności na terenach poeksploatacyjnych.

Prezes Grupy Górażdże Ernest Jelito podkreślił jak ważna dla przedsiębiorstwa jest ta inicjatywa oraz zaangażowanie młodych ludzi w ochronę gatunków zwierząt i roślin na terenach kopalń. W trakcie gali nie zabrakło również Edyty Turniak, prezesa Towarzystwa Herpetologicznego NATRIX, które w poprzedniej edycji zdobyło główną nagrodę konkursu (30.000 euro) na szczeblu międzynarodowym, pokonując niemal 400 projektów z całego świata. Przypomniała ona założenia swojego projektu dotyczącego badań populacji gadów i płazów w kopalni wapienia „Górażdże”. Uczestnicy panelu naukowego zastanawiali się, czy o naturę należy dbać jak o ogród, tworząc dla rozwoju rzadkich gatunków sprzyjające, lecz sztuczne warunki, czy też pozwolić jej samej rozwijać się w sposób niekontrolowany.

Wszystkie projekty zgłoszone przez laureatów polskiej edycji Quarry Life Award biorą również udział w rywalizacji międzynarodowej, której wyniki poznamy 8 grudnia podczas uroczystej Gali finałowej w Brukseli. Trzecia edycja konkursu HeidelbergCement organizowana jest w 22 krajach na całym świecie, a pula nagród na szczeblu międzynarodowym wynosi 80 tys. euro.